„Zlatan nigdy nie był zwyczajny. Tak wysoki, ciężki i silny zawodnik, który jest jednocześnie tak szybki, ma taką technikę i zwinność – to zdecydowanie nie jest zwyczajne”.** [José Mourinho, trener]

„Zlatan miał dużą przewagę nad innymi, a mianowicie inteligencję. rozwija się nieustannie. (…) Słucha się, uczy, przyswaja tę wiedzę, a potem ją ulepsza”.** [Mino Raiola, agent]

„Moim zdaniem to trochę prototyp piłkarza przyszłości”.** [Patrick Veira, piłkarz]

A co o sobie mówi sam Zlatan Ibrahimović? „Przeszedłem drogę od gry w piłkę w parkowych alejkach, na skrawkach trawników i na ulicach dzielnicy Rosengård w Malmö do występów w największych klubach, na najważniejszych turniejach i w najważniejszych meczach. Miałem okazję grać z najwybitniejszymi zawodnikami na świecie. Jak do tego doszło? Najważniejsze jest to, że nigdy się nie poddałem. Walczyłem nawet wtedy, gdy nikt we mnie nie wierzył”.**

Niesamowita historia szwedzkiego piłkarza, który nie dostał od życia wiele, a na wszystko, co osiągnął, musiał ciężko zapracować. Swoją piłkarską drogę rozpoczął w wieku 6 lat, kiedy został zapisany do klubu piłkarskiego w swojej rodzinnej miejscowości Malmö. Od tego czasu grał w: AFC Ajax, Juventus F.C., Inter Mediolan, FC Barcelona, Paris Saint – Germain, Manchester United, Los Angeles Galaxy oraz AC Milan. Dzisiaj, mając już ponad 40 lat, nadal jest w formie, nadal strzela gole i na pewno nie powiedział jeszcze ostatniego słowa. Zwłaszcza, że jako jeden z nielicznych piłkarzy z tyloma osiągnięciami, nie ma na swoim koncie tego jednego, upragnionego: pucharu Ligi Mistrzów.

Czego, jako sportowiec – niezależenie jaką dyscyplinę uprawiasz - możesz nauczyć się od jednego z najlepszych piłkarzy na świecie? W tym artykule dam Ci 5 lekcji mentalnych, które sprawiły, że Zlatan Ibrahimović wszedł na futbolowy szczyt i na trwale zapisał się na kartach piłkarskiej historii. Gotowy na sportową inspirację? Na pewno tak. To zaczynamy!!!

1. PRZEDE WSZYSTKIM BĄDŹ SOBĄ – „w Barcelonie stałem się nudny. Byłem zbyt uprzejmy, nie ośmielałem się już krzyczeć ani ganić innych na boisku, jak zazwyczaj robię. (…) Wbiłem sobie do głowy, że muszę zachowywać się na odwrót i z pewnością przesadzałem. Zamiast być sobą, starałem się pokazać, że jestem idealny i dobry. Był to duży błąd”.* „Nie było już starego Zlatana. Zniknął. Stałem się cieniem samego siebie”.* „Zamiast robić to, co robiłem zawsze – być sobą, być autentycznym – zacząłem w siebie wątpić”.*

Wnioski: Sportowcu, lekcja mentalna numer 1 od Zlatana to przede wszystkim, abyś był sobą i nie udawał osoby, którą nie jesteś. Ponieważ jak dodaje Ibrahimović: „Istnieją tysiące ścieżek, którymi można przejść, a ta wyjątkowa jest trochę kręta i często najlepsza”.* „Gdybym ja nie był inny, dziś by mnie tutaj nie było. Nie chcę przez to powiedzieć: staraj się być jak Zlatan! Mówię tylko o tym, by podążać własną ścieżką, jakakolwiek by ona była”.*

2. BĄDŹ MISTRZEM TRENINGÓW – „wyznaję filozofię: Grasz tak, jak trenujesz. Gdy odpuszczasz sobie na treningach, będziesz także odpuszczał podczas meczów. Gdy wygrywasz na treningach, będziesz wygrywał również mecze”.** Tak Zlatan wspomina czas spędzony w klubie Juventus F.C.: „Codziennie przez dwa lata zostawałem po treningach. Wszyscy się pakowali i jechali do domu, a ja ćwiczyłem wykańczanie akcji. Przez dwa lata, codziennie, niczym maszyna. Wyszło mi to na dobre. Strzelałem więcej goli, grałem pewniej i wyrosłem na napastnika, który kończy akcje, rozstrzyga o losach meczu. Potem zabierałem to nastawienie do każdego kolejnego klubu”.** „Chciałem być piłkarzem, który będzie robił różnicę na każdym polu. Chciałem umieć robić wszystko”.* Thery Henry, były kolega z klubu FC Barcelona, tak wspomina Ibrahimovića: „Nie ma znaczenia, czy to mecz, czy trening, zawsze daje z siebie wszystko, czym zapracował sobie na duży szacunek mój i całego zespołu”.**

Wnioski: Sportowcu, zanim staniesz się mistrzem na meczach, w trakcie zawodów, to bądź wcześniej mistrzem na treningach. Pamiętaj, że Twoje codzienne działania, zachowania, również te sportowe, to Twoje mentalne nawyki. Jeżeli dzisiaj na treningach dajesz z siebie 70%, to tyle samo będziesz dawać z siebie w trakcie zawodów. Jeżeli natomiast każdy trening wykorzystywać będziesz na 100%, to przełoży się to na Twoje wyższe zaangażowanie podczas zawodów. Z jednej strony chodzi o Twoją formę mentalną, o Twoje podejście do gry. Z drugiej strony ważna jest Twoja forma fizyczna, nad którą pracujesz właśnie treningach. Dlatego lekcja numer 2 od Zlatana: bądź w pierwszej kolejności mistrzem na treningach, aby potem w mistrzowskim stylu – w mistrzowskiej formie mentalnej i fizycznej - wychodzić na swoją sportową scenę.

3. ZAWSZE MOŻESZ BYĆ LEPSZY – „kiedy tracę formę i jestem rezerwowym, stale kołaczą mi w głowie takie pytania: Gdzie popełniłem błąd? Co mam zrobić, żeby wyjść z sytuacji? Mam taką tendencję. Nie jestem typem, który jest wiecznie zadowolony. (…) Przeciwnie, nadal się zastanawiam: Powinienem zrobić to czy może tamto? A potem patrzę na innych. Czego mogę się od nich nauczyć? Czego mi brakuje? Prawie w każdej chwili myślę o moich błędach, ale także o dobrych rzeczach, jakie zrobiłem. Co mogę poprawić? Zawsze zabieram do domu coś z meczów i treningów, a to dosyć meczące. Nigdy nie jestem naprawdę usatysfakcjonowany, nawet wtedy, kiedy powinienem, ale to pomaga stawać mi się lepszym”.*

Wnioski: Wejście na sportowy szczyt to jedno. Drugie, to się na nim utrzymać. W obydwu przypadkach wymaga to nieustannego rozwoju i ciągłego podnoszenia swoich umiejętności. O tym większość sportowców wie, ale tylko nieliczni robią to świadomie. Tylko nieliczni celowo zadają sobie pytania: Jakie są dzisiaj moje mocne strony? Co decyduje o mojej sportowej przewadze? Gdzie są moje słabe strony? Gdzie mam jeszcze rezerwy, które trenowane, mogą stać się moim sportowym atutem? Nad czym powinienem jeszcze popracować, aby grać częściej w pierwszym składzie? Co powinienem udoskonalić, aby regularnie stawać na podium? Tych pytań mogłoby być więcej, o wiele więcej. Pytań, na które znalezienie odpowiedzi, a następnie podjęcie konkretnych działań tworzy świadomego sportowca. Sportowca, który ma wiedzę o sobie oraz potrafi ją celowo wykorzystać. I podobnie, jak Zlatan, nigdy nie spoczywa laurach, bo wie, że zawsze może stać się lepszy i może ulepszyć swoje sportowe wykonanie. Pamiętaj sportowcu, że nie chodzi tylko o to, aby trenować ciężej, ale przede wszystkim, aby robić to mądrze i świadomie. Aby dzięki temu Twoje sportowe wykonanie było jeszcze skuteczniejsze.

4. ZNAJDŹ SWÓJ OPTYMALNY TRYB PRZEDSTARTOWY – „Muszę być wściekły, żeby grać dobrze. Muszę krzyczeć i robić dym”.* „Gram lepiej, kiedy złość wypełnia moje ciało”.** Z takim nastawieniem Zlatan wychodzi najczęściej na boisko. To jest jego optymalny tryb tuż przed pierwszym gwizdkiem, aby w trakcie meczu być skutecznym napastnikiem.

Wnioski: Czwarta lekcja mentalna pokazuje, jak ważne jest, abyś jako sportowiec znalazł swój własny, optymalny poziom pobudzenia. Optymalny poziom pobudzenia fizycznego i mentalnego, dzięki któremu jesteś gotowy do podjęcia sportowego wyzwania. Dla jednych osób, podobnie jak dla Ibrahimovića, będzie to wściekłość, agresja. Dla innych z kolei będzie to spokój, wewnętrzny luz. Warto poznać siebie i zrozumieć, jakich emocji potrzebujesz, aby Twoje sportowe wykonanie było na najwyższym poziomie. Ponieważ znajomość tego sprawi, że bardziej świadomie będziesz wykorzystywać techniki mentalne, które mają wprowadzić Cię w Twój optymalny stan przed zawodami. Stan, który dawać Ci będzie więcej pewności siebie, większą powtarzalność oraz wyższą sportową skuteczność.

5. ZACZNIJ OD SIEBIE – według Marcusa Rashforda, byłego kolegi z zespołu Manchester United: „Jego styl bycia, jego morderczy instynkt… Błyskawicznie zaraził tym cały zespół, dzięki czemu na treningach panowała ostra rywalizacja. Wszystko jakby weszło na wyższy poziom, zupełnie inny od dotychczasowego. Ta mentalność utrzymała się w drużynie nawet po jego odejściu”.** A Paul Pogba dodaje: „Jest niczym dzika bestia, nigdy nie ma dość. Pierwszy wybiega na boisko, ostatni znika w tunelu. Między meczami zasuwa na siłowni. Ludzie nie mają pojęcia, ile trzeba wysiłku, by być piłkarzem ze światowej czołówki. Na boisku Zlatan jest niezrównanym profesjonalistą”.**

Wnioski: W ostatniej lekcji mentalnej dla Ciebie sportowcu pamiętaj, że nie masz pełnego wpływu na zachowanie osób wokół Ciebie – Twoich kolegów z drużyny, trenerów, rodziców. Ale możesz, poprzez swoje zachowanie, wpływać na innych. Dlatego jeżeli chcesz, aby osoby w Twoim sportowym otoczeniu - na przykład koledzy z drużyny - byli bardziej zaangażowani, to pokaż zaangażowanie swoim przykładem. Zacznij od siebie, pokaż mentalność sportowca, który daje z siebie maksimum, nigdy nie odpuszcza i walczy do końca. Z czasem inne osoby zaczną Cię obserwować oraz modelować. Dlatego zmiany zacznij od siebie, dzięki czemu zaczniesz zmieniać osoby wokół Ciebie.

Sportowcu, Zlatan Ibrahimović nie powiedział jeszcze ostatniego słowa w swojej piłkarskiej historii. I pewnie Ty również. Zachęcam Cię, abyś wykorzystał sportowe doświadczenie Zlatana i wziął dla siebie powyższe lekcje mentalne. Jeżeli przeczytałeś artykuł do tego miejsca, to wykorzystaj od razu wiedzę w praktyce. Przejdź z teorii do praktyki. Ponieważ to praktyka, podobnie jak trening, tworzą z Ciebie mistrza, zarówno w sporcie, jak i życiu. I tego Ci życzę.

A jeżeli potrzebujesz więcej inspiracji o Zlatanie Ibrahimoviću, polecam Ci dwie rewelacyjne książki, z których zaczerpnięte zostały cytaty do tego artykułu:

Ibrahimović Z., Lagercrantz D., „Ja, Ibra. Moja historia", Wydawnictwo SQN, Wydanie II, Kraków 2014 (cytaty z *)

Ibrahimović Z., Olsson M., „Ja, futbol", Wydawnictwo SQN, Wydanie I, Kraków 2019 (cytaty z **)

Artykuł jest częścią serii live'ów MentalSkills, gdzie przybliżam sylwetki najwybitniejszych sportowców. Poniżej 11. odcinek i 3 lekcje mentalne od Zlatana Ibrahimović'a.